علم انسابشناسی، سادهترین روش دودمانسنجی برای طوایف و اقوام جامعه بشری بوده است که از دیر زمان تا کنون اهمیت حیاتی و هویتی داشته است. در جوامع شهری که بنا به دلایلی تیرهها و قبایل مختلف، هویت خونی و نسبشناسی شانرا از دست دادهاند، امروز در بحران بیهویتی دودمانشناسی و ردیابی ایلها و ذریهای خود شان هستند که از طریق ابزار و سنجش علمی مثل DNA، در صدد تجسس و کنجکاوی هویت نژادی شان میباشند.
اهمیت تعلقات خونی در پیشرفتهترین شهرها و کشورهای غربی نیز از میان نرفته و مؤسسات حفظ و نگهداری از میراث فرهنگی و تبارشناسی، به شهروندان کمک میکند تا از آثار نیاکان و اجداد شان محافظت کنند. ازین خاطر ارج گذاشتن به کار مؤلفانی که درین راه، پژوهشی انجام داده و زحمت کشیدهاند، قابل تحسین و قدردانی است.
شجرهنامه اهالی چهل باغتوی پشی و نسبشناسی کل طایفه پشی، درین کتاب بهشکل زیبا طراحی و گرافیک شده است. بناً به پشتنامه کل طایفه پشی و کسانی که خارج از چهل باغتو زیست و زندگی مینمایند نیز پرداخته شده است. مؤلفان شجرهنامه چهلباغتوی پشی، جناب آقای ملا اسحاق فاضلی، علم تبارشناسی طایفه پشی را از سالهای 1352، گردآوری و تکوین کرد و بعداً پسرش آقای نورالله افضلی، آنرا بسط و توسعه داد. در دسامبر 2023 که تصمیم گرفتیم دانشنامه چهلباغتوی پشی را تهیه و تدوین کنیم، جمعآوری اسامی نسلهای جدید از طریق گروپهای واتسآپ محلی به آن اضافه شد.
اکنون شجرهنامه چهلباغتو و کل طایفه پشی، محصول تلاشها و زحمات آقای ملا اسحاق فاضلی و نورالله افضلی است. جا دارد مراتب ستایش و قدردانی خویش را از زحمات علمی و پژوهش معتبر این بزرگان اعلام و اظهار بداریم.
در بخش ادامه تبار پشتنامه که به الله دین خان پشی میرسد، این سلسله ادامه مییابد تا به تیموچین خان چنگیز وصل میشود. یعنی الله دین خان پشی ولد الجایطوخان، ولد غازان خان، ولد ارغون خان، ولد اباقاخان، ولد الاکوخان، ولد تولی خان، ولد تیموچین خان چنگیز، ولد یوساکا بهادر خان.
این سلسله دودماننگاری، از مؤلفان قدیم مانده و ما دقیق نمیدانیم که آیا نژاد پشی به تیموچین خان چنگیز میرسد یا خیر. اما نظریه دیگری هم هست که پشی را از اولاده کیپشین، پسر کیقباد میدانند. کیقباد شاه زاولی در شاهنامه فردوسی، یکی از شاهان کیانی است. تاریخ بلعمی نیز از کیقباد یاد کرده که کیقباد دختری از مهتران ترکستان را به زنی گرفته و از آن زن پنج فرزند بهجا مانده که کیپشین یکی از آنهاست.
گرچه شاهان زاولی در تاریخ بلعمی و شاهنامه فردوسی، از سلسله سلاطینی بوده که شکل و قیافه مغولی- هزارگی داشته و در آثار نقاشی بهجامانده در کتابها مشخص است. اما اینکه پشی از نسل کیپشین پسر کیقباد بوده باشد، بهصورت قطعی و یقین نمیدانیم. ازین خاطر هردو نظریه را در کنار هم قرار دادیم تا در آینده توسط کارشناسان و محققین، پژوهش و بررسی شود.
طرح پشتنامه توسط مؤلفان، همانند درخت رسامی شده بود که بهدلیل حجم زیاد نفوس و چاپ آن در صفحات کتاب، بهصورت هر خانواری یک صفحه گرافیک شده است. این شکل نموداری، روش بسیار ساده؛ در پیگیری سلسله تبارما، تا الله دین خان پشی قابل مشاهده و رویت بوده و ذهننشین هم است. کار گرافیک این نمودار توسط آقای رحمت زاهدی زینتآرایی شده که از ایشان نیز تقدیر و تشکر مینمائیم.
منابع شجرهنامه که توسط ملااسحاق فاضلی تدوین و گردآوری شده قرار ذیل است:
- صمد پالو از علیاد پشی، در سن 100 سالگی.
- لعل محمد مهتر علیاد پشی، در سن 113 سالگی.
- ملا غلام حیدر ولد ملاظفرعلی جاکه، در سن78سالگی.
- غلام نبی ارباب آهنکشته، متولد 1275 وفات در سال 1372 هجری شمسی
- پیوند علی ارباب ولد محمدعلی ماله.
- ملا یعقوب علی ولد کاظم، مدگ.
- غلام رضا اوقی ولد شاحسین اوقی نورگ.
- علی جمعه قریه دار ولد مرادعلی، قلدی.
- خدابخش ولد محمود، میانه.
- ملا صادق علی ولد خدابخش، چهارشنبی.
- علی مراد اختیار ولد حیات بیگ، گزکی.
- غلام حسن ولد علی کرم، گزکی.
- باباعلی قریه دار ولد غریب داد بیو، تغلوغ.
- شیخ علی بابا اخلاقی از گندو ساکن کاشان.
- حاجی مقصودی سبز سنگ بابه.
- آقای اخلاقی پیگ.
- اسدالله پیگ.
گردآوری نسل جدید شجرهنامه در سال 2023 توسط فعالان گروپهای محلی:
حاجی محمد عارف رحیمی از گندو.
عزت رضایی از نورگ.
مدیر شریف بابایی.
سیف الله ذولفقار.
علی شاه آرمان از گزکی.
ابراهیم حلیمی از گزکی
محمد حسن فیاضی از چهارشنبی.
کربلایی عصمت الله از توغلوغ.
رحمت الله زاهدی از میسه.
اکرم براتی از ماله.
حمید احسانی از میسه
داوود یوسفی از مدگ.
جمال الدین مظفری از مدگ.
شیخ مظفری از مدگ.
ابراهیم نظری از مدگ
عبدالرحیم شریفی از قلدی
یوسف حیدری از قلدی
محمد اکبر احمدی از قلدی
(نادرشاه نظری، مدیر دانشنامه چهل باغتوی پشی)