آموزگار و فعال فرهنگی
جمال‌الدین علی‌زاده، فرزند مامور علی‌خان مظفری، در سالِ 1366 ش/ 1987م، در قریة مدگ چهل‌باغتوی پشی، از توابع ولسوالی جاغوری به دنیا آمد. سالِ تولدِ او در تذکره، با سه‌سال اختلاف 1363ش/ 1984م، ذکر گردیده‌است. (ابراهیمی، 1402، علی‌زاده، 1402)
علی‌زاده، دو برادرِ بزرگ‌تر به‌نام‌های رحمت‌الحق و قدرت‌الله و یک برادرِ کوچک‌تر به‌نام محمد احسان دارد. وی شش خواهر نیز دارد، که یک‌خواهر بزرگ‌تر و بقیه خُردتر از اویند. (همان)
جمال‌الدین علی‌زاده، خواندن و نوشتنِ فارسی و مقدماتِ زبان عربی را در مکتب‌خانة زادگاهِ خود و نزدِ ملّا توسلی و سید موسی عارفی آموخت. در سال 1370 ش/1991م، در سنِ چهارسالگی وارد مکتب مدیرمحمدانور اکبری شد. صنفِ اول و نیمة صنف دوم را در زیر درختان چارمغز، شیله و دُکان‌ها فراگرفت. کمی بعد از ترور مدیرانور (به مدخل مدیرانور مراجعه شود) و سقوط مکتبِ وی، در نیمة دومِ سالِ تعلیمی، صنفِ دوم را در مکتبی‌که تحتِ حمایت نهضتی‌ها قرار داشت، آغاز کرد. (همان)
جمال‌الدین علی‌زاده، در سال 1379ش/2000 ، دورة متوسطه را در مکتبِ چهل‌باغتوی پشی به پایان رساند. این مکتب در آن زمانِ به لیسه ارتقا یافته و بنام لیسه ذکور چهل‌باغتوی پشی مسمی شد. جمال‌الدین در سال 1380ش/ 2001 م، به پاکستان و از آن‌جا به ایران رفت و در طیِ کمتر از یک‌سال، دوباره به کشور برگشت.
علی‌زاده، در سالِ 1381 ش/2002م، شامل لیسه سلطان‌مَودود جاغوری گردید. زمانی‌که متعلم دوره لیسه مکتب بود، در کنارِ درس و مشق، با پدرش نیز کمک می‌کرد. در سال 1383ش/ 2004 م، همزمان با فوتِ پدرش، از لیسة سلطان‌مودود، که پسان‌تر به لیسه استاد عبدالغفور سلطانی تغییر نام یافت، فارغ شد.
جمال‌الدین علی‌زاده، در شروع سال 1384ش/ 2005 م، وارد دانشکدة هنرهای زیبای دانشگاه کابل شد. وی همزمان با تحصیل، به آموزش نویسندگی، کارگردانی، هنر تدریس، تیاتر، نمایشنامه‌نویسی و فیلمنامه‌نویسی پرداخت و در کنار آن در انجمن «پیام» نیز به‌عنوان مدیر فرهنگی فعالیت داشت. ایشان در پایانِ سالِ 1387 ش/ 2008م، از رشتة هنر نویسندگی فارغ گردید.
علی‌زاده، در سال 1388ش/ 2009م، در ریاست انکشاف نصاب تعلیمی و تألیف کتب درسی وزارت معارف راه یافت و در دیپارتمنت هنر و فرهنگ مصروف کار شد. در سال 1389ش/ 2010 م، بنا به عواملی، به کویته پاکستان مهاجر شد، که تا اکنون (2023 م) در همان شهر زندگی می‌کند و در مکاتبِ مختلفِ مهاجرین، به حیثِ سرمعلم و استاد انجامِ وظیفه کرده‌است.
در لیسه استقلال به‌حیث سرپرست و سرمعلم، در لیسه مولانا جلال‌الدین محمد بلخی به‌عنوان استاد، مسؤول کمیته فرهنگی، نویسنده و ویراستار «مجله نی‌نامه» و در بنیاد فرهنگی شمامه و لیسه تجربوی گوهرشاد به‌حیث استاد و مسؤول کمیته فرهنگی انجام وظیفه کرده‌است. حال نیز مسؤول بنیاد فرهنگی شمامه و لیسه تجربوی گوهرشاد و نیز یکی از مدیرانِ صفحه رسمی آن می‌باشد. وی عضو جامعه مدنی کویته و عضو انجمن شاعرانِ مهاجر است.
جمال‌الدین علی‌زاده، در تشکیل چند انجمن و حمایت از آن‌ها نقشِ اصلی داشته و برای برخی از انجمن‌ها اساس‌نامه تدوین کرده‌است. از جمله به انجمن فرهنگی و اجتماعی اوماغِ نو، انجمن علمی و فرهنگی نَی‌نامه، انجمن معلمانِ مکاتب دری- کویته، انجمن علمی و فرهنگی آگاهی و انجمن علمی و فرهنگی صلح اشاره کرد.
علی‌زاده، شعر نیز می‌گوید و برخی از اشعارش در مجله نی‌نامه نشر شده است. توانستن، پدر، خِرَد آواره، یارِ قلم، مادر، میلادِ مزاری و شاه‌بیتِ ترانه‌های خلق قهرمانِ ما، عنوانِ ترانه‌های اوست که با میوزیک‌ویدئو ساخته شده است و در شبکه‌های مجازی از جمله فیسبوک و یوتیوب موجود است.
جمال‌الدین علی‌زاده اکنون صاحبِ یک‌پسرِ پنج‌ساله به‌نام «ظفربهادُر خان» است. یک پسرِ دیگرش فوت گردیده است.
منابع: ابراهیمی، حبیبه. (1402) اطلاعات شخصی بانو حبیبه ابراهیمی از برادرش؛ علی‌زاده، جمال‌الدین. (1402) مصاحبه اینترنتی حبیبه ظفر ابراهیمی با جمال‌الدین علی‌زاده 12/11/1401.
بانو ظفر ابراهیمی
ویرایش: نادرشاه نظری، 4 آگوست
