فاتحان دو نبرد و قربانیان آب روغنی

• فاتحان دو نبرد و قربانیان آب روغنی

از مقاومت‌های مردم پشی

نیاکان و بزرگان پشی، در دفاع از حریم منطقه و مردم ستم‌کش هزاره، فداکاری و قربانی‌های بی‌شمار داده است. تاریخ همیشه از مردم پشی بخاطر فداکاری و قربانی‌های شان به نیکی یاد می‌کند. مثل جنگ پشی در مقابل لشکر عبدالرحمان و همدستان داخلی شان. مردم پشی به رهبری ابراهیم سلطان در مقابل حمله عبدالرحمان به دفاع از جغرافیای مردم هزاره قیام می‌کند و جوانان پشی به دفاع از مرز اوتقول حرکت می‌کند. (مراجعه شود به مدخل، یکصدو ده جنگجوی پشی)

در یکی از منطقه داله‌، از توابع مسکه که بنام «آب روغنی» معروف است، هم‌پیمانان داخلی عبدالرحمان، یعنی بخشی از مردم اوقی به رهبری سردار سلطان علی خان، پسر سردار شیرعلی، برای بدست آوردن لقب سرداری، همرای لشکر امیر عبدالرحمان، همپیمان شدند. لشکر عبدالرحمن و همپیمانان داخلی شان، در منطقه آب روغنی در شب تاریک، جنگجویان پشی را کمین می‌کنند و جنگ خونین آغاز می‌شود. درین جنگ مردم پشی به فرماندهی شخصی بنام «شیرمست» مقاوت شدیدی از خود نشان داده و سرانجام بیش از صد نفر کشته می‌دهند. (یادداشت‌های محمد جمعه نورگ)

در نبرد دیگر، مردم پشی، در دفاع از مردم همسایه هیچه و بابه، به سرکردگی مُحسن وکیل، در مقابل مهاجمان بپاخاستند و قربانی دادند. این جنگ که سرانجام موجب کشته شدن رهبر مهاجمان شد، دشمن شکست سختی خورد که تا کنون ازین ناحیه جرئت نکردند به هیچه و بابه حمله کنند. زیرا آنها پیوسته ازین نواحی بر هزاره‌ها حمله کرده و هربار زمین‌ها، جایداد و اموال هزاره‌ها را تصاحب و غارت می‌کردند. مردم هیچه و بابه، بخاطر حملات تهاجمی آنها، در مناطق پشی ‌و چهل باغتوی پشی پناه می‌بردند.

در دفاع اخیر که دشمنان را به عقب زدند، چند نفر معروف آنان عبارتند از سرورعلی و علی جمعه از قریه نورگ که هردو همسنگر بوده‌اند. آندو رهبر جنگی و سرلشکر دشمن را نشانه گرفته به‌قتل می‌رسانند. پس از کشته‌شدن سر لشکر، دشمن شکست سختی می‌خورند و ‌افغان‌های مهاجم از مناطق بابه و هیچه فرار می‌کنند. مردم پشی تا مناطق جنگلی پیشروی می‌کند و فاتحان جنگ، سرورعلی و علی جمعه چند قبضه تفنگ تاجدار به‌غنیمت می‌‌آورند. مامی پدر محسن، باکل شیر و باکل قندهاری از میانه کشته می‌شوند. عبدالله از کدلک، پدر چنگیزی از مدگ، از جمله‌ی فاتحان این جنگ بوده‌اند.

منابع: یادداشت‌های محمد جمعه نورگ.

فرستنده: حنیف کارگر.

ویرایش و بازنویسی برای دانشنامه چهل باغتوی پشی: نادرشاه نظری. 9 مارچ 2023