احسایه‌ای از خانواده‌ها و مجردین
پس از کودتای هفت ثور 1357، مهاجرت‌ها از کل افغانستان و بخصوص از چهل باغتوی پشی آغاز یافت و به‌دنبال جنگ‌های گروهی و همچنان حاکمیت مجاهدین و بعداً طالبان، سیر ترک کردن منطقه، وارد مرحله جدیدی شد. بنا به گزارش کمیساریای عالی سازمان ملل برای پناهجویان، در سال 1979، افغانستان بیش از هفت و نیم میلیون پناهنده داشت.
دور دوم و سوم موج پناهندگی از کشور، از سال 1996 که طالبان به قدرت رسید شروع شد. گرچه طالبان در سال 2001 از قدرت ساقط شدند، اما بازهم مهاجرت به‌دلیل جنگ نیروهای ناتو در افغانستان و مبارزه علیه طالبان جریان داشت، تا اینکه در سال 2021، موج شدید مهاجرت از نو گرفته شد. تنها از چهل باغتوی پشی که یک قریه هزار خانه‌ای است، بیش از 200 خانواده و حدود 800 نفر در اروپا مهاجر شدهاند. درین نوشته، گزارش مختصری از اهالی چهل باغتوی پشی در کشورهای غربی ارایه می‌شود:
اتریش
در اتریش 43 خانواده و حدود 220 نفر زندگی می‌کنند. ساکنان چهل باغتوی پشی در اتریش، از سال‌های 2001 درین کشور اسکان‌گزین شدهاند که اکثر شان در شهر ویانا و شهر لینز زندگی می‌کنند. همه‌ی قومای چهل باغتوی پشی ساکن اتریش، اقامت پناهندگی سیاسی به‌صورت دایمی دارند، ولی اقلیت آنها سیتی‌زن شدهاند. سطح رفاه اجتماعی آنها مطابق به سطح استاندارد رفاه اجتماعی اقشار متوسط شهروندان اتریش هستند، اما اغلب کارگر بوده و اندکی از آنها مشاغل مهم اقتصادی دارند.
نسل جدید ساکنین چهل باغتوی پشی در اتریش، اغلب درس‌خوان می‌باشند و اکثریت آنان بخاطر مدت زمان کمی که در اتریش مقیم شدهاند، در حال تحصیلات دانشگاهی هستند و هنوز فارغ نشده‌اند.
نسل میانه‌سال و منجمله زنان نیز تا حدودی با مناسبات فرهنگ شهری آشنا شده و در پروسه انتی‌گراسیون یا انطباق یافتن در جامعه میزبان، تا حدی موفق بوده‌اند. بیشتر آنها وارد کار و روابط اقتصادی بازار شده و صاحب اشتغال و درآمد هستند.
اکثر باشندگان قبلی چهل باغتوی پشی، بعد سال‌های2012 تا 2015 در اتریش اسکان یافته و ازین خاطر هنوز وارد مناسبات بازار تجارت یا دکانداری نشده‌اند. عده قلیلی از آنان صاحب خانه‌ی شخصی هستند و اغلب در خانه‌های اجاره‌ای زندگی می‌کنند.
اتریش به‌دلیل موقعیت جغرافیایی‌اش که چهار کشور اروپای شرقی (جمهوری چک، سلواک، مجارستان، اسلوونی) هم مرز است، مرکز نیروی کارِ ارزان ازین کشورهاست که کارگران این ممالک روزانه برای کار در شهرهای اتریش می‌آیند و شب‌ها به‌خانه‌های شان بر می‌گردند. این چهار کشور، از سال 2004 عضو اتحادیه اروپا شده و شهروندانش حق کار و زندگی در اتریش را دارند.
چون هزینه زندگی در اتریش گران و در کشورهای اروپای شرقی ارزان است، این کارگران در کشورهای خودشان زندگی می‌کنند و فقط از بازار کار اتریش استفاده می‌برند. از همین خاطر سطح دست‌مزدها در اتریش نسبت به دیگر کشورهای اروپای غربی پائین است. ولی باآنهم ساکنان چهل باغتوی پشی در اتریش، همه صاحب کار هستند، اما هنوز اکثریت صاحب خانه‌های شخصی نیستند.
البته مسئله خریدن خانه‌های شخصی در اتریش و به‌خصوص شهر وین، مشکل سیاسی هم است. زیرا چندین شرکت‌های بزرگ خانه‌سازی در اتریش و منجمله در شهر ویانا وجود دارد که خانه‌های اجاره‌ای در اختیار کرایه‌نشین‌ها قرار می‌دهند. ازین خاطر بانک‌ها شرایط وام را برای کسانی که می‌خواهد خانه بخرند سخت کرده است. تنها شرکت خانه دولتی (Gemeindewohnungen)، دوصدوبیست هزار (220.000) خانه کرایی در شهر وین دارد که نسبت به دیگر بنگاه‌های عرضه کننده مسکن، با قیمت کمتر در اختیار کرایه‌نشین‌ها قرار می‌دهند. اکثریت ساکنان چهل باغتوی پشی مقیم شهرهای اتریش، ازین خانه‌های کرایی دولتی استفاده می‌کنند که نسبت به دیگر شرکت‌ها از امتیاز خاص برخوردار است.
منابع: مصاحبه با حکیم حسینی، رشید نجفی، ربابه حسینی، درباره تعداد اعضای چهل باغتوی پشی در اتریش، سایت Stadt Winer Wohnung درباره معلومات خانه کرایی و میزان خانه در شهر وین.
(نادرشاه نظری، معلومات اتریش)
ناروی
ورود اولین مهاجران چهل باغتوی پشی در کشور ناروی، از اوایل سال 2000 میلادی آغاز یافت. در ناروی 22 خانواده چهل باغتوی پشی و کلاً حدود 90 نفر ساکن هستند. اکثریت مهاجران چهل باغتوی پشی مقیم ناروی، ساکن شهر اسلو (پایتخت) و شهرهای اطراف آن بوده و تعداد اندکی هم در شهرهای دیگری چون برگن، کریستی‌یانساند در جنوب ناروی و شهر بودر در شمال ناروی اقامت گزیده‌اند.
بنا به دلایل مختلف، از جمله مشکلات اقتصادی خانواده ها در افغانستان، مهاجران چهل باغتوی پشی از بدو ورود به کشور میزبان، مشغول کارهای مختلف شده و تعداد اندکِ آنها راه درس و تحصیلات عالی را در پیش گرفته‌اند. اما اکثریت ساکنان چهل باغتوی پشی، تعلیمات ابتدایی را در کشورهای میزبان به اتمام رسانده و دارای مدرک شغلی در بخش‌های گوناگون می‌باشند. از آنجمله می‌توان به برق، ساختمان، لوله‌کشی، صحت، اتوبوس‌رانی و غیره اشاره کرد.
تعداد انگشت شماری از فرزندان چهل باغتوی پشی در ناروی، دارای تحصیلات عالی از دانشگاه‌های دولتی می‌باشند. گرچه تعداد فارغ التحصیلان انگشت‌شمار هستند، اما نسبت به تعداد جمعیت، 8 فیصد جمعیت پناهندگان چهل باغتوی پشی در ناروی را فارغ التحصیلان تشکیل می‌دهند.
از میان جمعیت دانش‌آموختگان یک نفر دارای مدرک کارشناسی ارشد (ماستری در رشته مهندسی عمران) بخش شهرسازی راه و ترابری و دو نفر مدرک لیسانس در رشته انجنیری ساختمان، دو نفر مدرک در بخش پرستاری، یک نفر در رشته حسابداری یک نفر در رشته محیط زیستی گرفته‌اند.
تقریباً همه‌ی پناهندگان چهل باغتوی پشی، در سنین نوجوانی و به تنهایی وارد کشور میزبان گردیده و زندگی دوباره را در ناروی آغاز کرده‌اند. اکثریت شان بعد از گذراندن چند سال در ناروی، دوباره راهی افغانستان شده و تشکیل خانواده داده‌اند. آنان پس از مدتی، شرایط پیوست همسران شانرا در ناروی فراهم می‌نمایند.
پناهندگان چهل باغتوی پشی مقیم ناروی، مثل دیگر باشندگان چهل باغتوی پشی که در کشورهای اروپایی به‌صورت موفقانه فرایند اسکان‌گزینی و وفق دادن با جامعه میزبان را طی کرده‌اند، موفق بوده‌اند. آنها صاحب کار هستند و زحمت می‌کشند. تقریباً همه صاحب خانه و موترهای لوکس می‌باشند.
(نوشته رحمت بابایی، معلومات ناروی)
نیوزلند
در شهرهای نیوزلند مثل اکلند، کرایستچرچ، همیلتن، جمعاً نُه خانواده و در مجموع 47 نفر از چهل باغتوی پشی زندگی می‌کنند، اما ازین بیشتر گزارش دقیق نداریم. به‌گفته اکرم براتی که مسئولیت جمع‌آوری ساکنان چهل باغتوی پشی در نیوزلند را به‌عهده گرفته بود، آنان درین زمینه همکاری نکرده و گزارش بیشترندادند.
نیوزلند بخاطر موقعیت جغرافایی‌اش، از سرازیر شدن موج پناهندگی که همیشه در اروپا، امریکا و استرالیا جریان داشته است، یک کشور دوردست بوده که مثل استرالیا، امکانات بیشتر برای زندگی مساعد بوده است.
(منبع معلومات نیوزلند: اکرم براتی)
انگلستان
ساکنان چهل باغتوی پشی مقیم انگلستان، 100 خانواده و کلاً 495 نفر آمارگیری شده است. پس از خروج بریتانیا از اتحادیه اروپا در سال 2020 که به بریگزیت (Brexit) معروف است (and exit British) شرایط کاری را برای شهروندانش بیشتر کرده است. چنانکه بیش از 95 فیصد بچه‌های چهل باغتوی پشی مقیم بریتانیا، صاحب خانه هستند و برخی به کارهای بازار و تجارت نیز مشغول می‌باشند.
در بخش امور اجتماعی و فرهنگی نیز بچه‌های چهل باغتوی پشی فعال بوده و آنها یک کمینتی بزرگ دارند که سالانه گردهم می‌آیند و محفلی را به‌مناسبت جشن و سرور برپا می‌دارند. (منبع معلومات انگلستان: اکرم براتی)
کانادا، ایرلند، آلمان و ایتالیا
در کانادا از چهل باغتوی پشی چهار خانواده زندگی می‌کنند که جمع نفوس شان 12 نفر می‌شود. در ایرلند مجموع تعداد کل نفوس چهل باغتوی پشی به 13 نفر می‌رسد. در آلمان هشت فامیل از ساکنان چهل باغتوی پشی زندگی می‌کنند که کل نفوس به‌شمول نه نفر مجرد، 41 نفر می‌شود.
ساکنان چهل باغتوی پشی در ایتالیا 13 فامیل است که جمعاً همراه مجردین 48 نفر می‌شود. ازین میان چند نفر و از جمله آقای اشرف براتی، صاحب رستوانت هستند که در حوزه فعالیت‌های اقتصاد موفق می‌باشند.
(منبع معلومات آلمان، لیاقت فروتن، منبع معلومات ایتالیا، کانادا و ایرلند، اکرم براتی)
بلجیم
ساکنان چهل باغتوی پشی در بلجیم 25 خانواده و تعداد کل نفوس مجرد و متاهل، 122 نفر محاسبه شده است. کار و درآمد در بلژیک نسبتاً خوب است و اغلب ساکنان چهل باغتوی پشی، صاحب خانه شخصی هستند. در بخش امور اجتماعی، بچه‌های چهل باغتوی پشی فعال هستند و ابراهیم نظری مسئول خانه فرهنگ هزاره، فعالیت‌های فرهنگی و ورزشی خانه فرهنگ را به پیش می‌برند.
چهره‌های شاخص و فعال چهل باغتوی پشی در بلجیم، حسین گلستانی، کارمند اجتماعی و مترجم در یکی از کمپ‌های مهاجرین مقیم کشور بلژیک، غلام سخی نوری، ابراهیم نظری و خان محمد رحیمی، دکانداران با سابقه در بلژیک می‌باشند.
عبدالغفور مظفری، انجنیر برق در شرکت کشتی‌رانی بلجیم. علی رضا مظفری فعال اجتماعی وعلی بابا مظفری، انجنیر برق ساختمانی در بلجیم و غیره هستند.
(منابع معلومات بلجیم، امان مظفری و ابراهیم نظری)
سویدن
در شهرهای سویدن از چهل باغتوی پشی تاکنون دقیق 58 خانواده و کل مجموع نفوس ۳۰۵ نفر می‌باشد. ازین مجموعه ۶۰ فیصد آنها دارای مسکن‌های شحصی و ۴۰ فیصد آن در خانه‌های کرایی زندگی می‌کنند. اکثریت خانم‌ها در کشور سویدن، دارای تحصیلات عالی و نیمه‌عالی می‌باشد که در بیرون از خانه کار می‌کنند.
سلیم جاوید یکی از پزشکان مجرب، در یکی از شفاخانه‌های شهر گوتنبورگ سویدن ایفای وظیفه می‌کند. حفیظ میرزایی، یکی از ورزشکاران در تیم ملی سویدن است که در رشته بوکس بازی می‌کند. او تا حالا چندین بار در مسابقات ملی و بین المللی شرکت کرده و دوبار در سطح ملی به درجه قهرمانی نایل آمده و مدال طلا را از آن خود کرده است.
(معلومات سویدن، ثریا حسن علی)
استرالیا، شهر آدلايد
در شهر آدلاید، 51 خانواده از چهل باغتوی پشی سکونت دارند. تعداد مجردین که هنوز خانواده‌های شان به آنها ملحق نشده‌اند 45 نفر آمارگیری شدهاند. از جمله اینها حدود 10 تا 15 نفر شان با دیگر قوما ارتباط ندارند.
ملبورن
بر اساس احصایه چانده‌دهی شهر میلبورن، تعداد عضو چانده 54 نفر است. علاوه بر این، تعداد 12 نفر مجردين هم شامل هستند. گزارش شده که حدود20 تا 30 نفر احتمالاً عضوه كمنتي نباشند و با کسی هم در ارتباط نیستند.
سيدني
ساکنان چهل باغتوی پشی در شهر سیدنی پایتخت استرالیا، تعداد 18 خانواده می‌باشند. تعداد 11 نفر مجرد و تعداد 5 الي 8 نفر باکسی در ارتباط نیستند.
برزبين
در شهر برزبين 7 نفر مشخص شده ولی تخمين زده می‌شود که 10 الي 12 نفر در آنجا مقیم هستند.
در شهر پرت کلاً تعداد 18خانواده و مجرد زندگی می‌کنند. همچنان در شهر رنمارك 5 نفر، ملجوره 10 نفر، بادرتون 2 نفر، شیبرتن تا 15 نفر مقیم هستند. تعداد کل نفوس چهل باغتوی پشی در شهرهای مختلف استراليا 294 نفر می‌باشند.
تمامی مهاجرین چهل باغتوی پشی، از سال دوهزار به‌بعد مقیم شهرهای استرالیا شدند، اما با وجودی مدت زمان کمی که آنجا اسکان یافته‌اند، در عرصه اشتغال و کسب و کار موفق بوده و بیش از 90 فیصد آنها صاحب خانه هستند. از جمله در شهر آیدلاید می‌توان از حنیف رحیمی، ساحل مقصودی، ظاهر نور، جاوید جوهری و حسین ابخو نام برد. حنیف رحیمی تجار موفقی است که در سال 2022 مدال بهترین کارفرما را از آن خود کرد و بیش از ۶۰ کارمند دارد. حنیف رحیمی، فرشته رحیمی و اکرم عارفی فعالان فرهنگی شهر آیدلاید هم هستند.
حاج نوروز صراف، حاج ظریف و حنیف کارگر نیز فعالان اقتصادی در شهر میلبورن هستند و اسد قاسمی فعال اقتصادی و فرهنگی شهر پرت می‌باشند.
نسلِ جدید ساکن استرالیا در حوزه درس و تحصیلات دانشگاهی نیز تا حدودی موفق هستند که از هر خانواده یکی دو نفر مشغول تحصیل و یا در حال فراغت از دانشگاه می‌باشند.
(معلومات استرالیا، محمد شریف رحیمی و شمس رحیمی)
ترتیب و ویرایش: نادرشاه نظری، 12 جون 2023
