رمضان علی قریدار (1309- 1395ش)
قریه‌دار و فعال اجتماعی
رمضان‌علی، فرزند غلام‌علی زاهد، در قریه نَورگ چهل‌باغتوی پشی در سال ۱۳۰۹ هجری شمسی، چشم به جهان گشود. ایشان از اوایل جوانی انگیزه فعالیت اجتماعی داشت که در سال ۱۳۴۴، در زمان حکومت ظاهرشاه، از طرف ولسوال مالستان و مردم چهل‌باغتوی پشی، به‌حیث قریدار تعیین می‌گردد. از این که واحد اداری چهل‌باغتوی پشی در آن زمان مالستان و مرکز آن میرادینه بود، مسیر رفت و آمد خیلی طولانی و صعب‌العبور بود. ایشان در هنگام رفت و آمد، سختی‌های زیادی کشید و مخصوصاً در فصل زمستان که مسیر کوتل شاتو، سبزناله و خَی‌خوجَگ برفی و سردسیر بود.
از خدمات رمضان قریدار می‌توان به چند مورد اشاره کرد:
در سالهای قحطی از سوی دولت ظاهرشاه کمک‌های اضطراری به ولسوالی‌های دور دست در نظر گرفته شده بود. ایشان به همکاری میرمحمد نبی قاب‌جوی، باوجود دوری راه‌ها، مانع عبور لاری‌های گندم درجاغوری شد. چون انتقال و دوباره برگشت گندم، زمان زیادی در بر می‌گرفت و مردم به این گندم نیاز عاجل داشت. ایشان سهمیه چهل باغتوی پشی، قاب‌جوی و جاکه را، بدون اجازه ولسوالی مالستان توقف داده و به مردم این مناطق توزیع نمود. این کار باعث خشم ولسوال گردید و ولسوال ایشان را به مالستان احضار کرد. اما قبل از این که وی احضار گردد، ولسوال برطرف شد. (به مدخل سالهای قحطی مراجعه شود)
در زمان حاکمیت عبدالفتاح، ولسوال مالستان در سال ۱۳۴۵، برای احداث مکتب در چهل باغتوی پشی، ایشان و تعدادی ازهمکاران او به ادارات دولتی مراجعه نمودند و امر اعمار یک باب مکتب دولتی را در چهل‌باغتوی پشی گرفتند. مشکل بعدی تعیین موقعیت آن در چهل‌باغتوی پشی بود. چون هیچ کسی حاضر به انتخاب موقعیت مکتب در قریه نبود. ایشان در رفع اختلافات سهم فعال داشته و با توافق مرحوم علی جان پهلوان قلدَی، موقعیت مکتب را بروی ملکیت مرحوم علی‌جان پهلوان تعیین و پایه‌گذاری نمود.
در زمان حاکمیت جمهوریت داوود خان، علاوه براینکه مرحوم محمد حسن فیاض در حدود سالهای ۱۳۵۲ و ۱۳۵۳، به نمایندگی از طرف مردم چهل باغتوی پشی، برای انتقال واحد اداری از ولسوالی مالستان به ولسوالی جاغوری در سطح وزارت داخله، درخواست نمود، رمضان قریدار نیز برای تسهیل داد و ستدهای اداری، از ولسوالی مالستان به ولسوالی جاغوری، تلاش‌های زیادی به‌خرج داد. زیرا این اقدام در اوایل با مخالفت خوانین و قریداران جاغوری مواجه شد، اما با پا درمیانی ایشان این اختلافات برطرف گردیده و واحد اداری چهل‌باغتوی پشی به جاغوری ملحق گردید.
در اواخر سالهای ۱۳۵۳ و۱۳۵۴، در زمان دولت داوود خان، برای ارتقای مکتب متوسطه الی لیسه، و اعمار سرک از جاغوری الی چهل باغتوی پشی، در ادارات دولتی رسماً درخواست و تلاش نموده است.
در دوران قریداری ایشان، رسم بوده که از هر خانواده، «دَه یک» جمع‌آوری می‌گردیده است. اما ایشان مانع جمع‌آوریی ده‌یک از خانواده‌های بی‌بضاعت شد. (منگ و ده‌یک به حق‌الزحمه قریدار، ملا، سرمیرکوه، چوپان، آهنگر، سید و غیره اطلاق می‌شد که سالانه در وقت برداشت خرمن، به آنان گندم می‌دادند. ده‌یک به معنای، یک قسمت از ده قسمت نیست و مفهوم کلی دارد که کرایه و حتا هدیه دادن هم معنا می‌دهد. برخی از ده‌یک‌‌ها، اجباری و برخی بلااجبار است. مثلاً ده‌یک قریدار، ملا، آهنگر، سرمیرکوه، چوپان اجباری است و حق کار آنان را ده‌یک می‌گویند. اما ده‌یک سید و خواهردختر، داوطلبانه بوده و اجباری در کار نیست. به نظر می‌رسد که ده‌یک از اصطلاح «عُشیره» عربی وارد زبان دری شده باشد. ن. نظری)
در سال ۱۳۸۲، بر اساس مصؤبه دولت و وزارت صحت عامه، اعمار یک باب کلینیک در چهل‌باغتوی پشی در نظر گرفته شد. اما بین چهل باغتوی پشی و چهل‌باغتوی اوقی، روی تعیین موقعیت کلینیک دعوا صورت گرفت. هر کدام می‌خواست که کلینیک در منطقه خودشان اعمار شود. رمضان مهتر در جمعی هیاتی چند بار به کابل و غزنی سفر نمود و بیش از دو بار با مقام‌های بلند پایه چهل‌باغتوی اوقی، منجمله داکتر نجفی وزیر ترانسپورت و هوانوردی و ولسوال جاغوری ظفر شریف، ملاقات و گفتگو نموده بالاخره با پا درمیانی این هیات کلینیک در چهل باغتوی پشی در سال ۱۳۸۳ نهایی شد. ایشان در تعیین جای و موقعیت، کلنیک با قومندان محمدجان قلدی، بر روی مالکیت محمدجان قومندان، توافق نموده است. در روز افتتاح کلینیک، ایشان موی‌سفیدان چهل‌باغتوی پشی را با هیات و کسانی که در راه اعمار کلینیک کمک کرده بودند را، به خانه خود دعوت نموده و با صرف طعام از آن‌ها تشکر و قدردانی نمود.
رمضان قریه‌دار تا آخر عمر، نقش مصلح و حل و فصل منازعات را در میان مردم منطقه و چهل‌باغتوی پشی به‌عهده داشته است. سرانجام رمضان قریه‌دار در اثر مریضی که عاید حالش شد، به عمر ۸۶ سالگی در سال ۱۳۹۵ چشم از جهان بست. شاهدان عینی دوران خدمات ایشان، موسفیدان منطقه هر یک محمد جان قَلدَی، حاجی علی بابای مَیسه و نوروز مجاهد ظفری، در قید حیات می‌باشند.
آثار باقی مانده، از دوران فعالیت مرحوم رمضان قریدار به تعدادی ۳ دانه چوکی چوبی، یک عدد مُهر قریداری بانام و امضای ایشان موجود می‌باشد.
منابع: محمد جان قَلدَی، حاجی علی بابای مَیسه، نوروز مجاهد ظفری و دیگر اهالی منطقه.
نویسنده: شریف عالمی.
ویراستار: نادرشاه نظری، 31 می2023
